Spomenik Vuku Karadžiću

Spomenik Vuku Karadžiću, na uglu Ruzveltove ulice i Bulevara kralja Aleksandra, svečano je otkriven 7. novembra 1937. godine, povodom proslave stopedesetogodišnjice Vukovog rodjenja. Delo je istaknutog srpskog skulptora Djordja Jovanović

Ideju o podizanju spomenika pokrenula je Srpska književna zadruga na sednici Glavnog odbora 15. septembra 1920. godine. Predvidjeno je da spomenik bude izliven u bronzi i postavljen na granitnom postolju, a za njegovu izradu trebalo je da bude raspisan opštejugoslovenski konkurs. Narednih deset godina trajalo je sakupljanje priloga u celoj Srbiji i 1931. godine suma je iznosila 305.000 dinara, pa je otpočeta izrada spomenika. Na sugestije Uroša Predića i Bogdana Popovića, odustalo se od prvobitne zamisli o raspisivanju opštejugoslovenskog konkursa, a višečlana komisija, koju su sačinjavali Pera Popović, Uroš Predić, Veljko Petrović i Bogdan Popović, pregledala je i prihvatila maketu Vukovog spomenika koju je izradio Djordje Jovanović. Po ugovoru koji je zaključen sa umetnikom, bronzana skulptura je trebalo da bude visine tri metra.

Jovanović je 1932. godine model skulpture preneo u Prag, gde je trebalo da original bude izliven u bronzi. Već 1933. godine gotov spomenik je bio prebačen u Beograd, gde je sve do 1937. godine čekao na tačno odredjivanje lokacije. Pitanje lokacije za spomenik Vuka Karadžića rešavano je u vremenskom periodu dužem od petnaest godina. Godine 1937. neposredno pred obeležavanje stopedesetogodišnjice Vukovog rodjenja, doneta je odluka o mestu postavljanja spomenika. Kao nova i konačna lokacija, odredjeno je mesto na uglu Bulevara kralja Aleksandra i Ruzveltove ulice u Parku Ćirila i Metodija.

Spomenik pripada standardnim ikonografskim prikazima u okviru srpske umetnosti i predstavlja Vuka Karadžića kao čoveka u zrelim godinama. Koncipiran je po kanonima akademske umetnosti koja počiva na naturalizmu i verizmu, kao i na idealizaciji subjekta. U tom smislu naglašena je idealizovana, portretska realističnost, a kao neizostavan ikonografski simbol književnosti i prosvetiteljstva, u desnoj ruci je predstavljena knjiga. Vuk Stefanović Karadžić je prikazan u donekle hijeratičnom i statičnom sedećem stavu. Noge su prekrivene teškom draperijom, a u desnoj ruci je prikazana knjiga, koju Vuk drži naslonjenu na koleno. Dinamika je naglašena blago rotiranim pokretom glave.

Spomenik Vuku Karadžiću pripada grupi reprezentativnih i monumentalnih javnih spomenika podignutih zaslužnim ličnostima srpskog naroda. Zbog svojih kulturno-istorijskih vrednosti, Spomenik Vuku Karadžiću utvrdjen je za kulturno dobro 1965. godine.

Izvor: beogradskonasledje.rs

Tagovi:

Pročitajte još: